Bartosz z Odolanowa

Bartosz z Odolanowa (Gmina Odolanów)

Data urodzenia nie znana, zmarł w 1393/94 r. Starosta odolanowski, wojewoda poznański.

                                        Życiorys

Bartosz z Odolanowa to postać barwna  związana z Odolanowem poprzez fakt bycia starostą i panem na zamku oraz poprzez swoją aktywną, burzliwą i wielce kontrowersyjną działalność w polityce. Bartosz Wezenborg, herbu Tur był synem Peregryna II. Pochodził z Łużyc. W XIII wieku ród Wazenborgów przeniósł się na Śląsk. Bartosz był pierwszym z rodu osiedlonym w Wielkopolsce. W 1369 roku król Kazimierz Wielki nadał mu Koźminek i cztery wsie w kaliskiem. Natomiast od króla Ludwika Wegierskiego otrzymał w 1372 roku zamek w Odolanowie. Od tego momentu występuje jako Bartosz z Odolanowa. 

Jak się wkrótce okazało nie dochował zbyt długo wierności Andegawenom. Początkowo jeszcze popierał ich politykę, ale niebawem (od 1377 r.) stał się ich zagorzałym przeciwnikiem, a konkretnie planów dynastycznych Andegawenów. Konflikt narastał, szczególnie, że Bartosz jako energiczny polityk był jednocześnie wojownikiem, rycerzem, który nie bał się rozstrzygać sporów przy pomocy oręża. Przykładem jest tu wyprawa na posiadłości Władysława Opolczyka (stronnika Andegawenów) i odpowiedź króla, który szykował wielki najazd na Odolanów. Później Bartosz popierał Siemowita z Mazowsza (1382-84), by wkrótce (po tym, jak zrozumiał, że szanse do korony Siemowita były małe) stanąć po stronie Władysława Jagiełły. To pozwoliło na  kontynuowanie kariery politycznej, czego dowodem są: urząd wojewody otrzymany w 1387 roku oraz reprezentowanie króla w negocjacjach z Zakonem. Ostatnie lata życia spędził bardzo aktywnie – zajmował się dyplomacją w relacjach z Zakonem.

                             Związki z Odolanowem

Bartosz był postacią barwną. Silnie związał się z Odolanowem i zamkiem, na którym często przebywał. Używał nawet, bezpodstawnie, tytułu „książę z Odolanowa”. Jego legenda przetrwała przez wieki. A Odolanów nazywano czasem „Bartoszowym grodem”. Dzisiajpamiątką jest jedna z ulic nazwana jego imieniem.

Oprac. Rafał Walkow

Bibliografia:

Dymacz Eugeniusz, Monografia Odolanowa, Odolanów 2003.

Prokop Jan, Bartosz Wazenborg herbu Nałęcz, w: Znane postacie Odolanowa, Odolanów 2003.

Olszanowski Franciszek, Walkow Rafał, Bedeker odolanowski, Odolanów 2014.