Pałac w Goszczu – rezydencja Reichenbachów

Pałac w Goszczu – rezydencja Reichenbachów

Historia obiektu

W miejscu gdzie usytuowany jest pałac, a którego ruinę możemy oglądać obecnie znajdował się zamek. Na początku XVII w zamek wraz z okolicznymi terenami przechodzi w ręce rodziny von Dohn, która w 1689 r. postanawia wybudować dwór jako miejsce bardziej przyjazne do zamieszkania. W 1727 r. nowym właścicielem włości zostaje rodzina von Reichenbach, a stojący tu dwór jej nie wystarcza i postanawia na jego miejscu postawić godny swej pozycji pałac. Budowa trwa od 1730 – 1740 r. i pochłania astronomiczną jak na ówczesne czasy sumę 200 tysięcy dolarów. Niestety obiekt nie ma szczęścia, ponieważ już w 9 lat po jego oddaniu do użytku, w 1749 r. trawi go prawie doszczętnie ogromny pożar. Zniszczenia są na tyle duże, że Reichenbachowie decydują się na budowę nowego obiektu, a zatrudniają do tego przedsięwzięcia królewskiego architekta, pochodzącego z Legnicy, Karola Marcina Frantza. Barokowa rezydencja z rokokowym wystrojem wewnątrz powstaje w latach 1749 – 1755 i to właśnie jej ruiny możemy oglądać obecnie. Dworek zbudowany był na planie prostokąta. W środku znajdował się dziedziniec z trzema bramami. Były też budynki łącznikowe, oficyny i domy gościnne, a nawet osobna stajnia dla koni i dom ogrodnika. Dookoła posiadłości roztaczał się park. Całość prezentowała się pięknie i przez wieki pozostawała w rękach rodziny Reichenbachów. Pałac służył rodzinie von Reichenbachów, aż do zakończenia drugiej wojny światowej kiedy to zostali zmuszeni do ego opuszczenia, a obiekt został przejęty przez wojska radzieckie. Niestety, posiadłość nie miała szczęścia do pożarów. W wigilię Bożego Narodzenia 1947 r. wielka pożoga zniszczyła dworek doszczętnie. Przepiękny budynek już nigdy nie został odbudowany i od tej pory niszczał.

Aktualnie trwają prace mające na celu przywrócenie dawnej świetności budynkom folwarcznym w zespole pałacowym. W 2013 r. wyremontowano fragment skrzydła północno – zachodniego i powstało Centrum Edukacyjno – Kulturalno – Turystyczne, którego celem jest kultywowanie tradycji regionalnych.

Nieopodal pałacu znajduje się kościół ewangelicki. Został wybudowany w latach 1743 - 49 przez Reichenbachów. Późnobarokowa świątynia jest jednym z najstarszych istniejących kościołów ewangelickich w Polsce. Świątynia została opuszczona w 1945 r. i do tego czasu niszczała. Pod koniec 2017 roku rozpoczął się jej remont. Kościół ma zostać przeznaczony na cele kulturalne. Po drugiej stronie drogi znajduje się zrujnowany cmentarz ewangelicki z zachowanym mauzoleum Reichenbachów. Zachowały się tu nieliczne nagrobki i zniszczony pomnik upamiętniający śmierć hrabiów Heinricha, Fabiana Heinricha i Konrada Heinricha Krzysztofa von Reichenbach, którzy polegli w I wojnie światowej.

Styl architektoniczny

Pałac od 1755 r. olśniewał fantastycznym wystrojem i wyposażeniem. Późnobarokowy pałac z elementami rokoka miał bardzo bogaty wystrój z kolumnami korynckimi, stiukową dekoracją, wykonaną według projektu Johana Christiana Hoppenhaupata młodszego, w formie luster i baldachimów z kampanullami i strusimi piórami. Rezydencja rodziny von Reichenbach, mieszkającej w Goszczu do 1945 roku, była nie tylko bardzo elegancka, ale i nowoczesna. W latach poprzedzających II wojnę światową pałac został zelektryfikowany, założono też w nim instalację wodno-kanalizacyjną i centralne ogrzewanie.

Ciekawostka:

Wizyta hrabiego von Reichenbach

Na zaproszenie Burmistrza Miasta i Gminy Twardogóra Zbigniewa Potyrały, naszą gminę w dniach 26 - 27 sierpnia 2017r. odwiedził dr Heinrich hrabia von Reichenbach – wraz ze swoją matką, Heleną hrabiną von Reichenbach oraz synem Heinrichem.

Źródło:

Lamparska J., Tajemnicze zakątki na północny wschód od Wrocławia, Wrocław 2007.

http://zwiedzamydolnyslask.blogspot.com/2015/07/goszcz-paac-rodziny-von-reichenbach-gsp.html