Jan Henryk XIV Bolko von Hochberg

Jan Henryk XIV Bolko von Hochberg (Gmina Krośnice)

Urodził się 30 stycznia 1843 r. w Książu; zmarł w 1926 r.

                                    Życiorys

        Osoba hrabiego Bolka von Hochberg była niewątpliwie najbardziej znaczącą w całej rodzinie Hochbergów.

Był najmłodszym dzieckiem Hansa Heinricha X von Hochberg, którego nazywano „dzieckiem szczęścia”. Okazał się bardzo dobrym gospodarzem. To właśnie on otrzymał od swojego bezdzietnego wuja księcia Heinricha von Anhalt-Köthen posiadłość w Pszczynie, a od Heinricha von Reichenbach wolne państwo stanowe Nowy Zamek w Wierzchowicach koło Milicza. Swój odziedziczony majątek powiększył czterokrotnie. To wyniosło Hochbergów na najwyższe szczyty arystokratycznej hierarchii w Europie.

Bolko zdał maturę we wrocławskim gimnazjum Marii Magdaleny, a następnie studiował prawo na uniwersytecie w Bonn i Berlinie. Pracował jako attache wojskowy ambasady Prus w Petersburgu i Florencji. W 1868 r. zorganizował po raz pierwszy Śląskie Święta Muzyczne. Pod pseudonimem J. H. Franz komponował utwory: pieśni, opery i symfonie. Jego działalność artystyczna i zdolności organizacyjne znalazły szybko uznanie na dworze królewskim w Berlinie, gdzie w 1886 r. cesarz Wilhelm I powierzył mu funkcję dyrektora Królewskiej Opery. Na jej scenie zatrudnił wiele znanych osób, m.in. Richarda Straussa. Później, po jego śmierci w 1936 r., jeden z placów w Berlinie otrzymał nazwę Hochbergplatz.

Był dobrym gospodarzem swoich dóbr w Nowym Zamku - Wierzchowicach i w Roztoce.

      Jego spadkobiercą był syn Jan Henryk XVI urodzony w Roztoce w 1874 r., ożeniony z hrabianką Eleonorą Harrach, córką znanego malarza i profesora sztuk pięknych Ferdynanda Harracha. Gościli oni w swoim majątku wiele wybitnych ówczesnych osobistości. Często na polowania przyjeżdżał tu cesarz Wilhelm II, który ufundował tu budynek stacji kolejowej.

Jan Henryk XVI zmarł w Berlinie  13 lutego 1933 r. Jeszcze za życia jego młodszy brat Franciszek Fryderyk z zawodu architekt zaprojektował i wybudował mu mauzoleum, gdzie miał spocząć razem ze zmarłym wcześniej synem Krzysztofem. Po śmierci spadkobierca Jan Henryk XVIII, dyplomowany leśnik sprowadził  zwłoki ojca z Berlina i pochował w mauzoleum.

Obecnie w mauzoleum nie ma już w środku ciał hrabiego i jego syna, gdyż rodzina zabrała je do Niemiec w kilka lat po wojnie. W środku są dwa miejsca na pochówek; drugie, które miało należeć do żony hrabiego, nie spełniło swego celu, gdyż kobieta zmarła po wojnie w Heidelbergu w Niemczech. Jan Henryk XVI zmarł w Niemczech rok po rozebraniu resztek zniszczonego w czasie wojny przez Rosjan pałacu w 1989 r.

Oprac. Dariusz Kaliszczak

Bibliografia:

Kowalski I., Arystokraci niemieccy w Polsce, Milicz 1997.

Kronika Doliny Baryczy, t.7, Kluczbork 1998.