Ks. Jan Jonaczyk

Ks. Jan Jonaczyk (Gmina Żmigród)

Urodził się 16 grudnia 1912 r. w Rydzynie. Zmarł w Zdunach 4 października 1991 r. w Zdunach.

Życiorys

Święcenie kapłańskie otrzymał w 1939 r. we Lwowie. Na Kresach był duszpasterzem w Zalesiu pow. Czortków. Zaraz po wojnie był kapelanem w szpitalu Sióstr Miłosierdzia w Poniecu.

25.07.1945 r. przejeżdżając przez Żmigród, został zatrzymany przez milicjanta, który nalegał, żeby ksiądz został, „bo Polaków dość spora gromadka, a ksiądz tutejszy jest Niemcem i po polsku nie umie mówić”. Ks. Jonaczyk wstępnie zgodził się, uzależniając ostateczną decyzję od miejscowego proboszcza i przełożonych w Zgromadzeniu. Już 26.07.1945 r. ks. Jonaczyk dostał nominację na parafię w Żmigrodzie. W sierpniu 1945 wygłosił pierwsze kazanie, ochrzcił pierwsze polskie dziecko, udzielił ślubu polskiej parze, a 14.10.1945 r. „pierwsze dzieci polskie przystąpiły do I Komunii Świętej”. Nowy proboszcz szybko zyskał zaufanie parafian. Ci, co przybyli z Kresów Wschodnich, uważali go za swojego, gdyż dobrze znał tamtejsze stosunki. Dla osób z Wielkopolski także był swój, „bo z Poznańskiego pochodził”. Od początku dbał tu o rozwój życia duchowego parafian przez m.in. zakładanie stowarzyszeń: Krucjata Eucharystyczna, Żywy Różaniec, Caritas czy Rada Parafialna. Od czerwca 1946 r., kiedy wyjechał ks. Stark, przez 3 miesiące pełnił posługę samodzielnie. Z inicjatywy ks. Jonaczyka, na kolumnie w żmigrodzkim rynku, umieszczono figurę Matki Bożej, przywiezioną przez Siostry Szarytki z Czortkowa.

11.06.1947 r. poświęcono Figurę, a parafię ofiarowano Niepokalanemu Sercu Marii. Z tej okazji do miasta zawitali kardynał W.B. Griffin, prymas Anglii, kardynał August Hlond, prymas Polski oraz ks. Karol Milik, administrator apostolski Dolnego Śląska. Ksiądz dbał o obiekty sakralne - w 1948 r. odnowiono kościół św. Stanisława Kostki, a w 1949 kościół Trójcy Świętej. W latach 50. zmagał się z trudnościami stawianymi przez komunistyczne władze - problemy z prowadzeniem procesji Bożego Ciała czy z nauczaniem religii. W 1953 r., gdy minęło 700 lat nadania praw miejskich miastu i istnienia tu kościoła, ks. Jonaczyk postanowił uczcić tę rocznicę. Z tej okazji podczas wizyt kolędowych rozdawano zdjęcia miasta, a odpust parafialny miał szczególny charakter.

W 1955 r. nominowano ks. Jonaczyka superiorem i ustanowiono Żmigród oddzielną placówką misjonarską. Natomiast 26.07.1959 r. został skierowany do Gdańska-Oliwy, gdzie pełnił obowiązki ojca duchownego w seminarium. W l. 1985–91 był kapelanem Sióstr Miłosierdzia w Zdunach.

Swoją posługę w Żmigrodzie opisał w prowadzonej od 26.07.1945 r. Kronice Parafii Żmigród, znajdującej się obecnie w zbiorach Parafii.

Oprac. Paweł Becela

Bibliografia

Becela P. i in., Żmigród - nasze miasto. Zarys dziejów od 1945 r., Żmigród 2013.

Kronika Parafii Żmigród. Zapoczątkowana przez Ks. Jana Jonaczyka C.M., administratora parafii Żmigród od 26 VII 1945.

Kronika Parafialna, cz. 2, od 1959 r.