TRASA WYCIECZKI
|
1. Zalew dawniej i dziś
|
1. ZALEW DAWNIEJ I DZIŚ
Pierwsze stawy rybne założono w rejonie Milicza w XIII stuleciu. Na przestrzeni wieków zmieniała się ich liczba i powierzchnia. Stawy były osuszane i zamieniane na pola uprawne lub w ich miejsce lokowano osady. Obecny milicki zalew również znajduje się w miejscu, gdzie niegdyś rozciągał się duży akwen Bader Teich (Staw Kąpieliskowy). Zajmował on obszar między obecną ulicą Wojska Polskiego i torami kolejowymi a Baryczą i Miliczem.
Wybudowano go zapewne na przełomie XVII/XVIII w. W każdym razie widnieje już na mapie księstwa oleśnickiego z 1739 roku. Ujęto go również na Mapie Wojennej Śląska sporządzonej w 1753 r. przez majora Chrystiana von Wrede. Tutaj też po raz pierwszy figuruje nazwa stawu jako Bader Teich. Późniejsze mapy z końca XVIII w. i XIX w. także potwierdzają jego istnienie. Nazwa stawu sugerowałaby, że nie tylko był wykorzystywany gospodarczo, jako staw hodowlany, lecz również służył celom rekreacyjnym.
Staw na początku XX wieku podzielono na dwa mniejsze akweny – Baderteich i Fisch Teich (Staw Rybny), a w następnych latach osuszono. Na mapie z lat 30. i 40. XX w. pozostawiono już tylko ich nazwy, a w miejscu zbiorników zaznaczono tereny łąkowe. Po obu stawach pozostały jednak groble porośnięte potężnymi dębami i resztki betonowych mnichów (urządzeń hydrotechnicznych służących napełnianiu i opróżnianiu stawu z wody). Przez kolejne dziesięciolecia po II wojnie teren ten zajęty był przez nieużytkowane gospodarczo mokradła i trzcinowiska oraz łąki kośne. Dopiero w 2013 r. na części dawnego akwenu reaktywowano zalew służący retencjonowaniu wody i turystyce wodnej.
|
|
2. Ptaki milickiego zalewu
|
2. PTAKI MILICKIEGO ZALEWU
W rejonie zbiorników wodnych, takich jak milicki zalew, koncentrują się znaczne ilości ptaków wodnych. Poza pospolitymi kaczkami krzyżówkami na tafli zalewu poza okresem lęgowym zobaczyć możemy także inne interesujące gatunki z rzędu blaszkodziobych: czernice, gągoły oraz towarzyszące im łabędzie nieme.
Gągoł: Jako jedna z niewielu kaczek gnieździ się w dziuplach drzew i skrzynkach lęgowych. Pisklęta są zagniazdownikami i już w kilka godzin po wykluciu zeskakują z często dużej wysokości na ziemię, by po przebyciu drogi do zbiornika dołączyć do rodziców. W Miliczu podejmuje sporadyczne lęgi w zespole pałacowo-parkowym i nad Baryczą. Możliwe jest zasiedlenie starych drzew w bezpośredniej okolicy zalewu.
Czernica: Wyprowadza lęgi na akwenach zasobnych w bezkręgowce wodne, a zwłaszcza ich ulubione mięczaki - małże . Na Stawach Milickich nielicznie lęgowa oraz często spotykana na przelotach. Stadka liczące po kilkanaście osobników regularnie spotykamy nad zalewem.
Łabędź niemy: charakterystyczny, z daleka rozpoznawalny, bardzo duży, biały ptak o czarno-czerwonym dziobie. Nad zalewem można spotkać pojedyncze osobniki koczujące po lęgach oraz zimujące.
W związku z tym, że zalew stanowi miejsce aktywności wielu miliczan, warto wspomnieć aby podczas pobytu nad zalewem nie dać się zwieść emocjom i nie dokarmiać ptaków, zwłaszcza łabędzi i kaczek. One same znajdują tu różnorodny pokarm, zaś przyjmowanie przetworzonych produktów takich jak: pieczywo, chrupki lub resztki obiadu może spowodować poważne i nieodwracalne zmiany w fizjologii, mogące skutkować śmiercią.
|
|
3. Odnawialne źródła energii
|
3. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII
Rozwój energetyki czerpiącej ze źródeł odnawialnych jest odpowiedzią na obciążenie dla środowiska energetyką opartą na surowcach kopalnych oraz kosztami jej wytwarzania.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom środowisk ekologicznych oraz w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju sektor energii odnawialnej przeżywa dynamiczny rozwój. Istotne znaczenie ma fakt niewyczerpywania się źródeł „zielonej” energii. Słońce świeci bez przerwy, wiatr wieje stale, woda płynie ciągle. Równie niezmienna jest temperatura wnętrza Ziemi. Sposobów na ekologiczną energię jest wiele, w okolicy milickiego zalewu zastosowano niektóre z nich.
Pompa ciepła: umożliwia również klimatyzowanie pomieszczeń w letnie, upalne dni. Do tego celu wykorzystuje naturalnie niską temperaturę gruntu oraz moduł chłodzenia aktywnego. Ogromną zaletą pomp ciepła jest to, że do ich pracy nie potrzebne są przyłącza gazowe, kominy czy specjalnie wydzielone pomieszczenie (kotłownia) – wystarczy sieć elektryczna. Pompa ciepła wykorzystuje darmową energię zmagazynowaną w najbliższym otoczeniu – w tym przypadku w gruncie. Można ją porównać do chłodziarki o odwrotnym działaniu. W chłodziarce ciepło jest przenoszone z jej wnętrza na zewnątrz, natomiast w pompie ciepła ciepło zmagazynowane w dolnym źródle ciepła jest przenoszone do budynku. Wykorzystując energię z dolnego źródła ciepła oddaje kilkakrotnie więcej energii cieplnej w stosunku do zużywanej energii elektrycznej. Dlatego pompa ciepła korzysta z odnawialnego źródła energii i jest najbardziej oszczędnym sposobem ogrzewania.
Solary: 15 lamp z bateriami słonecznymi, gdzie źródło światła stanowi żarówka LED min. 8 W, a moc paneli to 70 W. Lampy włączają i wyłączają się samoczynnie za pomocą czujnika zmierzchowego.
|
|
4. Drzewa
|
4. DRZEWA
O wielkim znaczeniu roślin drzewiastych w zachowaniu bioróżnorodności wie chyba każdy. Natomiast niekiedy z trudnością przychodzi nam zaakceptowanie drzew w przestrzeni miejskiej. Chcemy mieć przed posesją jak najmniej liści, boimy się upadku drzewa podczas wichury, narzekamy na brak dostępu światła, gdy drzewo rośnie za blisko okna, itd. Za powyższymi przyczynami drzewa znikają z placów, ulic, podwórek. Tymczasem jedno drzewo w ciągu roku produkuje tle tlenu, ile człowiek zużywa w ciągu dwóch lat. Ponadto drzewa pochłaniają znaczne ilości dwutlenku węgla. Dzięki zawartości olejków eterycznych pełnią rolę bakteriobójczą. Sadzone wzdłuż szlaków komunikacyjnych, stanowią świetny filtr dla zanieczyszczeń chemicznych oraz nadmiernego hałasu.
Doskonałym miejscem na poznanie bliżej ich roli w przyrodzie oraz różnorodności gatunków często pozostają parki lub takie zadrzewienia, jakie widzimy właśnie przed oczami. Charakter tego miejsca tworzy Młynówka, wokół której rosną gatunki mniej lub bardziej związane z wodą: olsza czarna, wierzba biała, topola, dąb szypułkowy. Istotnym celem w ujęciu ochrony bioróżnorodności, który spełnia to zadrzewienie jest rola korytarza ekologicznego. Rola ta może być pozytywna (szlak migracji zwierząt), jak i negatywna (rozprzestrzenienie gatunków inwazyjnych obcego pochodzenia).
|
|
5. Bagienko
|
5. BAGIENKO
Niewielkie oczko wodne porośnięte zwartym szuwarem pałki wodnej oraz turzyc jest ostoją bioróżnorodności. W sezonie letnim niewielką taflę zwierciadła wody porasta zespół roślinny z dominującym udziałem rzęsy i spirodeli wielokorzeniowej. Od strony Młynówki spotkać można zwarty łan jeżyn i malin. Wiosną na granicy lądu i wody zakwitają kaczeńce, zwane kniecią błotną.
Opisywany zbiornik jest miejscem, w którym następuje rozwój licznych owadów, wśród których wyróżniają się ważki, chruściki i chrząszcze. Nie sposób nie wspomnieć tu także o komarach, które stanowią podstawowe pożywienie zasiedlających stawek żab oraz przylatujących tu na żer ptaków i nietoperzy.
W sadzawce w okresie wiosenno-letnim rozbrzmiewa chóralny koncert żab zielonych. Późnym latem i jesienią z wysokości nawet kilku metrów nad ziemią dobiega skrzeczący głos jedynego krajowego płaza przystosowanego do poruszania się po drzewach i krzewach – rzekotki drzewnej.
Na występujące nad oczkiem gatunki płazów czyhają liczne zaskrońce zwyczajne, dla których to właśnie żaby stanowią podstawowe źródło pożywienia. Ponadto obecność takiego miejsca wpływa pozytywnie na ptaki, które gniazdują w sąsiadującym zadrzewieniu, a w zbiorniku szukają pożywienia oraz ochłody. Należą tu: sikory (bogatka i modraszka), kowaliki, grubodzioby, zięby, sójki i wiele innych.
|
|
